AChTerGrONd INfoRmAtiE 

Halverwege de jaren '70 van de vorige eeuw zat de rock 'n roll muziek in een diepe crisis. De bands uit het decade daarvoor hadden een sterrenstatus bereikt en de muziek was totaal vervreemd van de jeugd. Tijd voor verandering dus. Die verandering kwam via vooral Engelse en Amerikaanse punkbands ook Nederland en Zeeland binnenvallen. In Middelburg trad in de Beuk de Engelse band the Boomtown Rats op met de zanger Bob Geldof als frontman. In Vlissingen zette Eddie and The Hot Rods de boel op stelten. De Piek raakte tijdelijk haar muziekvergunning kwijt als gevolg van het veel te luidruchtige optreden van the Hot Rods. Eén ding was zeker: optredens van de nieuwe bands waren totaal anders dan van de gevestigde groepen. Er zat energie in. Er gebeurde wat. In navolging van de Engelse punkformaties werden ook in Nederland punkbands opgericht. Heel bekend werden bijvoorbeeld de Flying Spiderz uit Eindhoven en Ivy Green uit Hazerswoude. Vooral de laatste band (die eigenlijk eerder bestond dan de Sex Pistols!) inspireerde jongeren om ook in een band te gaan spelen. Hun vier-akkoorden-muziek sprak enorm tot de verbeelding. Andere vroege punkbands zijn The Helmettes en God's Heart Attack uit Amsterdam en de Suzannes uit Enschede. Een compleet nieuwe scene was geboren. Punks zochten elkaar op en vormden al snel óók een band. De eerste punkband in Zeeland was (vermoedelijk) Monroe uit Vlissingen/Oost-Souburg. Al snel gevolgd door andere, waaronder de Rufters.

Punkconcerten waren spraakmakende gebeurtenissen. Legendarisch was het optreden van de Flying Spiderz in het luxe Hotel Brittannia in Vlissingen. De hoteleigenaar wist niet precies wat hij in huis haalde, maar op een paar weggelopen hotelgasten en een paar kapotte stoelen na is het concert zonder noemenswaardige incidenten verlopen. Andere spraakmakende punkconcerten in die begintijd van de punk zijn bijvoorbeeld: Naked (uit Engeland) in Disco Royal in Zoutelande, Tedje en de Flikkers (ook in Zoutelande) en NitwitZ en Jesus & the Gospelfuckers in het Zwaantje in Oost-Souburg. Het Zwaantje miste na het optreden een deel van de installatie en hierop werd de politie ingeschakeld. Deze haalde ter hoogte van Goes een busje gevuld met een twintigtal punkers mét gejatte installatie van de weg.

PeDAaLEmmEr

In Vlissingen verscheen het blad "De Pedaalemmer".  In dit gestencilde en in eigen beheer uitgegeven blad verschenen hele goede platenrecensies en concertverslagen. In zijn soort behoorde de Pedaalemmer tot de beste punkzines van Nederland. Het blad was ondermeer verkrijgbaar bij de betere platenzaak, waaronder Sjiep in Vlissingen, platenbar Leo in Goes en epifoon (zo heette ie toch?) in Middelburg. In Middelburg had je ook nog de platenwinkel van Van Wagenvoort en MU2000. Hoewel Van Wagenvoort een zeer degelijke zaak was, waren daar in de begintijd van de punk zeker ook goed punkplaten verkrijgbaar. Zeker van de toonaangevende Engelse en Amerikaanse bands. Voor de meer onbekende punkbands moest je naar de punkplatenzaak NO FUN in Amsterdam.

"AttiTUde"

Door hun uitdossingen waren punkers ook gelijk herkenbaar: Leren jassen, versierd met veiligheidsspelden of een colbert van je vader uitgerust met buttons en kettingen. Punkkleding moest zelf gemaakt worden, want de commercie was er in die begintijd nog niet opgedoken.  Aan punk viel in de begintijd niks te verdienen en werd dus een tijdlang genegeerd. Hoewel de uitdossingen vaak agressief oogden waren verreweg de meeste punkers juist anti geweld. Althans als het gaat om geweld van de overheid. Het was bijvoorbeeld 'not done' om in het leger te gaan, want dat was een instelling van fascisten....  Maar ja, je had toen nog wel de dienstplicht en het bleek niet eenvoudig om daar onderuit te komen. Behalve dan als je geboren was in 1959, dan had je mazzel, want die lichting werd nooit opgeroepen. Geweld TEGEN de overheid was een ander verhaal. In de jaren '60 hadden de hippies getracht met beschilderde gezichten en bloemen in het haar maatschappelijke veranderingen door te voeren, maar om werkelijk aandacht te vragen voor misstanden in de samenleving was meer nodig. Denk maar aan de krakersrellen (Vondelstraat in Amsterdam) acties van Onkruit tegen militarisme en tegen de kernwapens in Nederland en natuurlijk aan de grote rellen rondom de kroning van Beatrix op 30 april 1980. Er was veel maatschappelijke onrust en dat bracht mensen in beroering. En niet alleen punkers! Vergeet de massademonstratie niet op 21 november 1982 om te protesteren tegen de opslag van kernwapens in Europa. Het werd de grootste demonstratie in Nederland sinds....tja, sinds wanneer eigenlijk.

Met buttons op je jas droeg je uit waar je voor stond.

Rufters was sterk politiek getint. Links uiteraard, want rechts stond gelijk aan fascisme. In het toenmalige politieke spectrum was het duidelijk: links denken en rechts verdienen. Er waren genoeg onderwerpen om je druk over te maken: kernenergie, kernwapens, woningnood, kabinet Van Agt-Wiegel en de opkomst van extreem-rechts. Ook op muzikaal gebied: weg met al die bands die alleen in grote stadions optraden. Iederéén kon in een band spelen. Pak een gitaar en rammen maar. Als het even kan gelijk beginnen en eindigen. Dat wel.

RaKEt

Hiernaast staat de voorpagina van een uitgave van het blad Raket. Dit werd uitgegeven door een Rotterdams Kollektief van bands, waaronder de band Rondo's. In Raket werd alles geplaatst wat maar werd toegezonden. Zo werd Raket hét blad om discussie te voeren en om ideeën op te doen. In Raket verschenen o.a. artikelen over kraken, over anti-militarisme, over het koningshuis e.d. Kijk even hier voor meer info: http://rondos.nl/redrock . 

D.I.Y.  Do It YoUrSELf

Dat was het belangrijkste motto van de punkbeweging. Je zat zelf in een band, maakte zelf de muziek, schreef zelf de teksten, maakte zelf het "artwork", maakte je eigen blad, richtte je eigen studio in, zorgde voor je eigen platenlabel, maakte je eigen plaatje en natuurlijk ook de hoes. Alles deed je zelf. Het moest wel, de reguliere muziek-industrie had geen of weinig interesse voor de punkbeweging.

Er is nog veel meer te vertellen over de hoogtijdagen van de punk als muziekstroming. Daar is deze website niet voor. Ga surfen op het internet en er is genoeg te vinden. Of lees het boek Het gejuich was massaal van Jerry Goossens en Jeroen Vedder. Het boek handelt over de beginjaren van de punk in Nederland en bij het boek hoort een CD met nummers van Nederpunkbands. CD en boek zijn zeer de moeite waard! Ga snel kijken of het nog ergens verkrijgbaar is!

BrOMmErS, GiTARen eN SpaNDoekEn

Meer lezen over muziekcultuur in Zeeland? Lees dan het uitstekende boek van Jan J.B. Kuipers over vijftig jaar jongerencultuur in Zeeland. Ook in dit boek veel aandacht voor Rufters.